Privlačnost sporta

Da li je blagoslov ili prokletstvo, tragikomedija ili drama, prestiž ili predstava za publiku, a sportista heroj ili žrtva? Sportisti, treneri, pedagozi fizičke kulture i drugi učesnici u sportu, odgovaraju različito na ova pitanja.

Sužavanje područja igre, gubljenje igračkog elementa jeste najveća zamka i zagonetka i sadržana je u pitanju: jesu li sportisti oni koji se, tek s vremena na vrijeme i prezirući svaki napor, prepuštaju nekoj igri na otvorenom, oni koji se bave njime samo ako su primorani, oni koji su samo posmatrači.

U odnosu na ranije, tradicionalno shvatanje , čini se da je potrebno reći šta se podrazumijeva pod savremenim sportom: u pitanju je jedan elastični epitet koji više govori o onome ko ga upotrebljava, nego o pojavi o kojoj je riječ.

Zato bi uvijek trebalo razgraničiti o kojoj vrsti se govori, šta se podrazumijeva pod njim itd.

Danas se kroz praćenje i navijanje zanima skoro polovina čovječanstva. Među onima koji se interesuju nalaze se ljudi različitog pola, uzrasta, kulturnog nivoa, različitih političkih i religioznih ubijeđenja.

Proizvodnja potreba u njemu neodvojiva je od načina i logike proizvodnje, načina svakodnevnog života ljudi u savremenom društvu. Sociologija u svojim analizama uzima u obzir ove specifičnosti pokušavajući da odgovori na pitanje zašto je danas tako popularan.

Svaka ljudska djelatnost ima za cilj zadovoljavanje određene potrebe. U društvu privatne svojine i robne proizvodnje i postaje kapital odnos, profesionalizuje se, poprima komercijalne nanose.

Profesionalno-komercijalni sport je idealni slučaj djelatnosti koja može služiti za zadovoljavanje masovnih potreba publike. On je reakcija na nemogućnost da se zadovolje druge univerzalnije potrebe. Na taj način sport nudi potrebu za kompenzacijom; učestvujući kao pasivni gledalac, čovjek traži zaborav i bijeg od svakodnevnih životnih problema.

Profesionalni sport je specifičan oblik društvene proizvodnje koji se skoro zakonito javlja u uslovima robne proizvodnje i privatne svojine. On se uklapa u društvo konkurencije i takmičenja i nosi sve one protivriječnosti potrošačkog društva (masovna proizvodnja, mogućnost zadovoljavanja masovnih potreba, itd.).

Kao način proizvodnje društvenog života, on proizvodi pobjednike i poražene, a sve to proističe iz reprodukcije suparništva i takmičarskog duha. On poprima određene sadržaje, karakter, pravce i vrijednosti u zavisnosti od konkretno istorijskih uslova, strukture društva u čijim se okvirima razvija.

Takmičenja, na različite načine, izražavaju vrijednosti i odnose koji realno postoje u društvu i među ljudima. Tražeći odgovore na postavljena pitanja, sociolozi konstatuju da se privlačnost njega ogleda u sledećem:

-Kao fizička aktivnost

-Dobrovoljno i nenametnuto druženje

-Privlači mlade kao biznis i oblik privređivanja koji donosi značajne, a ponekad i nadprosečne prihode
– kao spektakl privlači veliki broj ljudi

-Mlade ljude privlači zbog svog rituala, koji se ponavlja na sportskim borilištima, proizvodeći svoje junake i žrtve
-Kanal društvene pokretljivosti i afirmacije
-Privlačan jer se doživljava kao nešto izuzetno, nesvakidašnje i nerutinsko