Plivanje – počeci

Takmičarsko plivanje je jedan od najpopularnijih olimpijskih sportova, sa događajima u leptiru, leđno, prsno, slobodnim stilom i pojedinačno. Pored ovih pojedinačnih događaja, plivači učestvuju i u štafetama.

Istorija

Arheološki i drugi dokazi pokazuju da se plivanje vežbalo već 2500. godine prije nove ere u Egiptu, a zatim u asirskoj, grčkoj i rimskoj civilizaciji. U Grčkoj i Rimu plivanje je bilo dio borilačkih vježbi i bilo je, uz abecedu, i dio osnovnog obrazovanja za muškarce. Na Orijentu plivanje datira barem iz prvog vijeka prije nove ere, a postoje dokazi o plivačkim trkama tada u Japanu. Do 17. vijeka carski edikt je nastavu plivanja učinio obaveznom u školama.

Organizovani plivački događaji održavali su se u 19. vijeku prije nego što je Japan otvoren za zapadni svijet. Među predpisanim pomorskim narodima na Pacifiku, djeca su očigledno plivanje naučila o vremenu u kome su hodali, pa čak i ranije. Među starim Grcima zabilježene su povremene trke, a poznati bokser je plivao kao dio svoje obuke. Rimljani su izgradili bazene za razliku od kupatila. U 1. vijeku prije nove ere Rimski Gaj Mecen je rekao da je izgradio prvi bazen sa grijanjem.

Takmičarsko plivanje

Na međunarodnom planu, takmičarsko plivanje postalo je istaknuto uključivanjem u moderne Olimpijske igre od njihovog početka 1896. Olimpijski događaji su prvobitno bili samo za muškarce, ali su se događaji za žene dodali 1912. Prije formiranja FINA -e, Igre su uključivale neke neobične događaje. Na primjer, 1900. godine, kada su se plivački događaji Igara održavali na reci Seni u Francuskoj, trka sa preprekama od 200 metara uključivala je penjanje preko stuba i redova čamaca i plivanje ispod njih.

Takve su neobičnosti nestale nakon što je FINA preuzela dužnost. Prema propisima FINA-e, i za olimpijska i za druga svjetska takmičenja, dužine trka su se sve češće mjerile u metrima, a 1969. svjetski rekordi za trke mjerene u jardu su ukinuti. Dozvoljeni udarci su svedeni na slobodni stil (puzanje), leđno, prsno i leptir. Sva četiri udarca su korišćena u pojedinačnim mješovitim trkama. Mnoge nacije su u jednom ili drugom trenutku dominirale na olimpijskim i svjetskim takmičenjima, uključujući Mađarsku, Dansku, Australiju, Njemačku, Francusku, Veliku Britaniju, Kanadu, Japan i Sjedinjene Države.

STILOVI

U takmičarskom plivanju uspostavljena su četiri glavna stila, od najbržeg do najsporijeg, redosljed udaraca je:

1. SLOBODAN / PREZAJ

Događaj na kojem plivači mogu koristiti bilo koji potez koji odaberu, a to je obično puzanje. Puzanje je potez napravljen u ležećem položaju koji karakterišu naizmjenični pokreti nad rukama i kontinuirani udarac gore-dolje; prvobitno poznat kao australijsko puzanje.

2. LEPTIR

Udar izveden u ležećem položaju, pri čemu su obe ruke istovremeno podignute iz vode i odbačene napred, u kombinaciji sa udarcem delfina.

3. LEĐNO

Udar u kojem plivač na leđima izvodi lepršavi udarac i okreće ruke naizmenično unazad.

4. PRSNO

Udar u ležećem položaju u kojem se obije ruke kreću istovremeno naprijed, spolja i unazad ispred grudi, a noge se kreću na žablji način.

SVETSKI REKORD

FINA priznaje Svjetske rekorde od 1908. godine, ali „moderno doba“ globalnih standarda počinje 1957. godine, kada su uspostavljeni kriterijumi vrlo slični onima koji postoje danas. Svjetski rekordi kratkog kursa (bazen od 25 metara) priznati su od 1991.